مرحله فعلیتبه مرحله اعلان حکم به مکلّف برای تحریک وی به امتثال می‌گویند. ۱ - توضیحمرحله فعلیت، از مراحل حکم بوده و به مرحله‌ای گفته می‌شود که شارع بعد از لحاظ کردن اقتضای حکم و در نظر گرفتن مصلحت یا مفسده انشا ی حکم، مکلف را به طرف انجام ماموربه تحریک و از ارتکاب منهی عنه منع می‌نماید. به بیان دیگر، مرحله فعلیت، مرحله‌ای است که حکم انشایی در معرض اجرا قرار می‌گیرد؛ یعنی مولا در این مرحله با اعلان حکم، مکلف را به انجام واجب ( نماز ) و یا ترک حرام ( شرب خمر ) وا می‌دارد. [۳]
کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۵۰.
در کتاب « منتقی الاصول » آمده است: «ثالثها: مرتبة الفعلیة و هی ان یصل الحکم الی مرحلة البعث او الزجر او الترخیص الفعلی». [۷]
تهذیب الاصول، سبزواری، عبدالاعلی، ج۲، ص۱۸.
[۸]
مبانی حقوق اسلامی (مختلف الاصول)، بروجردی، محمد، ص۱۸۴.
[۹]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۳۰۷.
[۱۰]
تحریر الفصول، ذهنی تهرانی، محمد جواد، ج۴، ص۱۸.
[۱۱]
الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۲، ص۳۵۳.
[۱۲]
المحکم فی اصول الفقه، حکیم، محمد سعید، ج۱، ص۱۰۱.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۲۵، برگرفته از مقاله «مرحله فعلیت». رده‌های این صفحه : مراحل حکم
|